วิธีดูแล ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับประแจปอนด์ และการดูแล

ด้ามขันปอนด์ หรือประแจปอนด์ [Torque Wrench]
เป็นเครื่องมือที่ใช้ตั้งค่าแรงบิด ค่าทอร์คเพื่อการไขน็อต หรืออุปกรณ์ยึดต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ไขแน่นเกินไป หรือหลวมเกินไป
ประแจปอนด์มีหลายชนิด เช่น

ประแจปอนด์แบบ  Beam เป็นประแจปอนด์ที่จะมีด้ามสองด้ามขนานกัน อันบนจะไม่ขยับไว้ตั้งค่าแรงสปริง

ใช้ครั้งแรกโดยบริษัท Chrysler ประแจประเภทนี้ทำงานโดยใช้หลักการของ Hooke's law ที่ว่าแรงดันแปรผันโดยตรงกับระยะหดของสปริงดังกราฟด้ามล่าง

F =kX

วิธีดูแล ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์ วิธีดูแล ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

 

 

วิธีดูแล ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

ประแจปอนด์ แบบ Slipper เป็นประแจปอนด์ที่ทำงานด้วยระบบลูกกลิ้ง และแคมดังรูปข้างล่าง

ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

โดยแคมจะติดอยู่กับหัวที่ไว้ต่อลูกบล็อก ลูกกลิ้งจะล็อคแคมไว้ด้วยค่าทอร์ค

ประแจปอนด์ แบบ Click เป็นแบบที่เราเห็นในท้องตลาดบ้านเราเยอะสุด

ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

 

ใช้หลักการทำงานของระบบตัดต่อกำลัง ส่วนใหญ่จะใช้ลูกปืนดีเทนท์ / block/ pawl และสปริง เป็นตัวบังคับ โดยลูกปืนจะส่งแรงไปเรื่อยๆจนถึงค่าทอร์คที่ตั้งเอาไว้ เมื่อถึงค่าลูกปืน หรือบล็อกยึดจะถูกดันออกมาจากที่ยึดทำให้เกิดเสียงคลิกขึ้น เมื่อได้ยินเสียงแล้วควรหยุดไขทันที

ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

ประแจปอนด์ แบบ Electronic เป็นด้ามขันปอนด์ที่ใช้ Strain  gauge หรือ เกจวัดแรงตึงเครียด (Strain) ของวัตถุ แปลงให้เป็นค่า ทอร์คที่ต้องการ โดยมีความแม่นยำอยู่ประมาณ +/- 0.5% ถึง 4% ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

นอกจากนั้นเซ็นเซอร์อื่นๆก็สามารถใช้กับประแจปอนด์แบบอิเล็กทรอนิกส์ได้ เช่น angle sensor หรือ  electronic gyroscope ที่เอาไว้วัดมุม และการหมุน
ประแจปอนด์แบบ Hydraulic ประแจปอนด์ประเภทนี้ต้องใช้ความแม่นยำสูงมาก ส่วนใหญ่ใช้ในงานการบิน อุตสาหกรรมหนัก และการก่อสร้าง 

ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์ประแจปอนด์ ด้ามขันปอนด์

การดูแลรักษาประแจปอนด์
ส่วนประกอบหลักของประแจปอนด์ก็คือสเปริง และลูกปืนหรือบล็อคยึด (Block/Pawl) สปริงมีอายุการใช้งานของมัน สปริงอาจสูญเสียความยืดหยุ่นได้หากถูกยืดหรือบีบอัดมากไป ส่วนลูกปืน หรือบล็อคยึดหากอยู่ผิดที่นานๆก็อาจสึก หรืออาจเคลื่อนไปอยู่ผิดที่ ทำให้ค่าทอร์คไม่ตรง
การดูแลรักษาทำได้ง่ายๆดัังนี้

  1. แบ่งการไขเป็น 2 จังหวะ ครั้งแรกไขแน่นครึ่งเดียว แล้วค่อยใช้ประแจปอนด์ไขตอนสุดท้าย
  2. ทำความสะอาดน็อต และโบล์ทให้สะอาดก่อนไข
  3. ก่อนเก็บประแจปอนด์ให้ตั้งค่าทอร์คให้กลับมาที่จุดต่ำสุดเพื่อคลายสปริง (แต่อย่าตั้งต่ำกว่าค่าต่ำสุด)
  4. ห้ามเอาประแจปอนด์ไปไขคลายน็อต
  5. ห้ามทำประแจปอนด์ตก การตกทีนึงอาจทำให้ค่าทอร์คคลาดเคลื่อนได้ทันที

เลือกชมประแจปอนด์ Star, Duramax

Cr: https://en.wikipedia.org/wiki/Torque_wrench
http://www.srtorque.com/error-proofing-tools/micrometer-adjustable-torque-wrenches/knurl-grip-micrometer-adjustable-click-wrenches/why-your-best-practice-may-be-quietly-sabotaging-your-quality-score/
https://www.familyhandyman.com/tools/automotive-tools/how-to-use-a-torque-wrench/view-all/